Մայրենի

1. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր՝ մի դեպքում դրանք գործածելով ուղիղ իմաստով, մյուս դեպքում՝ որպես դարձվածք:

Մատը մտցնել բզեզի բույնը – , լեզու առնել, մատը կծել, ոսկոր ու կաշի դառնալ, գլուխը յուղել, մատից փուշ հանել, գլխին քար գցել:

 

2. Տրված տեքստերը համեմատի՛ր և գրի՛ր բոլոր տարբերությունները:

Ա. Էդիսոնի ծանոթները միշտ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բացելիս ինչո՛ւ են այդքան չարչարվում: Մի անգամ բարեկամներից մեկն ասում է.

– Նման հանճարը չէ՞ր կարող մի կատարյալ դռնակ ունենալ:

– Սխալվում ես, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխանում է գիտնականը:

Բարեկամը զարմանում է.

– Կատակո՞ւմ ես:

– Ո՛չ: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց չափազանցելու ասեմ, որ ամեն մի մտնող ստիպված քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:

 

Բ. Էդիսոնի ծանոթները մի գլուխ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բաց անելիս ինչո՛ւ են այդքան քրտինք թափում: Օրերից մի օր բարեկամներից մեկն ասում է.

– Էղած-չեղածը դռնակ չէ՞, նման հանճարի ձեռքից չէր գա՞, որ մի տեղը տեղին դռնակ ունենար:

– Աչքիդ է երևում, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխան է տալիս գիտնականը:

Բարեկամի բերանը բաց է մնում.

– Ձե՞ռ ես առնում:

– Չէ՛: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց մազը գերան դարձնելու ասեմ, որ ամեն մի ներս մտնող, ուզի թե չուզի, քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:

 

Ա․ հատվածում տեքստը ուղիղ իմաստով է, Բ․ հատվածում տեքստը գրված է փոխաբերական իմաստով;

 

3. Փակագծերումտրված դարձվածքներն իրենց հոմանիշների փոխարեն գրի՛ր և համեմատի՛ր տրված և ստացված տեքստերը. դարձվածքներն ի՞նչ փոխեցին:

 

Մի անգամ Նապոլեոնը հյուրասիրում էր իր բժշկին: (Օրերից մի օր) – Օրերից մի օր Նապոլեոնը հյուրասիրում էր իր բժիշկին;

Երբ բժիշկը հարբել էր, կայսրը հարցրեց.

– Մի՛ լռիր, բժիշկ, ասա՛, քո ամբողջ կյանքում քանի՞ մարդ ես սպանել: (Բերանդ ջուր մի՛ առ, էն աշխարհն ես ուղարկել) – Բերանդ ջուր մի՝ առ, բժիշկ, ասա էն աշխարհ քանի հօգու ես ուղարկել;

Բժիշկը պատասխանեց.

– Երեք հարյուր հազարով պակաս մարդ եմ սպանել, քան Դուք: (Գրողի ծոցն ուղարկել) – – Երեք հարյուր հազարով պակաս մարդ եմ գրողի ծոցն ուղարկել;

 

Չրարտադրություն ուսումնական տեխնալոգիա

Մենք ամեն տեխնոլոգիայի  դասաժամին պատրաստում ենք չիր; Չիրը պատրաստել ենք տարբեր տեխնոլոգիաներով; Օրինակ՝ արքայանարինջը կեղևազրկել ենք և չորացրել; Սալորը պատրաստել ենք սոդայաջրի օգնությամբ;Ընդանուր պատրաստել ենք  սև սալորի, բալի, ծիրանի, խնձորի, խաղողի, արքայանարինջի չրեր որնք վաճառվել են ցուցահանդես-վաճառքում: 

 

Երկրագործի ընթերցարան

• Անհասկանալի բառերը բացատրել բառարանի օգնությամբ, նշումներ անել:

Կամ – Հացահատիկ;

Մանգաղ – Գյուղատնտեսական ձեռքի գործիք;

Ակոս – Փոս;

• Առանձնացնել գեղեցիկ նկարագրություններ:

• Ուշադրություն դարձնել բանաստեղծություններում արտահայտված մտքերին, նշումներ անել: 

Մի օր էլ, երբ հանկարծ
Ծալվել են ծնկները,
Զարմանքից քարացել,
Ամոթից շիկնել է:
Թողել է նա մաճը
Եվ շունչը պահել է,
Եվ հետո քրտինքը
Ճակատին պաղել է:
Եվ պապը ակոսում
Պառկել ու քնել է,
Խառնվել այն հողին,
Որ իրեն սնել է:

• Ընտրել բանաստեղծություն/ներ, ընթերցել, ձայնագրել կամ տեսագրել: 

Միջագետքի առաջին պետությունները

1.Ներկայացրու Հին աշխարհի նշանավոր արքաներից Համմուրապիին,նրա օրենքները, քո մտորումները այդ օրենքների շուրջ/գրավոր/:

Միջագետքը Եփրատ և Տիգրիս գետերի մեջ ընկած տարածքն է, որը ձգվում էր Պարսից ծոց; Միջագետքի կենտրոնում Ք․ա II հազարամյակների սկզբներին ստեղծվեց Բաբելոնի թագավորությունը, որի նշանավոր արքաներից էր Համմուրապիի Ք․ա 1792 – 1750 թթ․-ին; Համմուրապիին շուրջ 30 տարի մարտընծում էր հարևան երկրների դեմ և դրանք նվաճելով ստեղծել էր մի հզոր պետություն, բայց շատ լավ հասկանալով, որ զենքով նվաճվաճը չես կարող զենքով պահել և ստեղծում է միսանակագան օրենսգիրք՝ միավորելով բոլոր գործող օրենքները; Այն բաղկացած էր  282 հոդվածից; Ապա օրենսգիրքը փոխադրել է 7 քարակոթողների վրա; Այնուհետև դրանք տեղադրեց երկրի տարբեր այնկյուներում, որպեսզի հասանելի լինի բոլորին,՝ թե աղքատներին, թե հարուստենրին;

Իմ կարծիքով, որպես արքա Համմուրապին շատ խելացի էր և ճիշտ որոշում էր կայացրել, ստեղծել օերնսգիրք, որպեսզի կարողանա միախմբել և կառավարել այդքան մեծ պետությունը;

Առաձգականության ուժ, ուժի չափումը

Ուժի ազդեցությամբ մարմինները կարող են փոխել ոչ միայն իրենց շարժման արագությունն ու ուղղությունը, այլև ձևն ու չափերը:
Ձևափոխությունը լինում է առաձգական և պլաստիկ: Ուժի ազդեցությունը վերացնելուց հետո առաձգական ձևափոխության դեպքում մարմինները վերականգնում են իրենց սկզբնական ձևը և չափերը:
Առաձգական ձևափոխության դեպքում սեղմված, ձգված, ճկված կամ ոլորված մարմիններում նույնպես ուժ է առաջանում, որը ձգտում է վերականգնելու մարմնի սկզբնական ձևը և չափերը: Այդ ուժը կոչվում է առաձգականության ուժ:

1. Բերել կենցաղում հանդիպող առաձգական երևույթների օրինակներ:

ռեզին, սպունգ, հաց։

2. Մարմինների ձևափոխության ի՞նչ տեսակներ կան:

Պլաստիկ և առանձգական;

3. Ե՞րբ են առաջանում առանձգականության ուժեր:

Երբ, որ ուժես գործածում բայց իրը ձիգ է լինում և, ուժ գործրադելիսնորից իր առաջվա ձևն է ընդունում։

Երկրագործությունը՝ որպես ուղիղ ճանապարհ 2020-2021

Ծառերը ի՞նչ հեռավորության վրա են տնկում

այստեղից էլ պարզ է դառնում, թե ինչու է այգու տեղի … անկյուններում տնկում են ծառերը, … վրա մեկդարավանդը մյուսից հեռու պետք է լինի 3-4մ, … ագրոմիջոցների չզուգակցվաեն:

Երկրագործությունը՝ որպես ուղիղ ճանապարհ 2020-2021

Համառոտ նկարագրիր մեկ օգտակար բույսի մասին:

Երիցուկ

Բոլորին հայտնի է, որ երիցուկի թեյը հանգստացնում է նյարդերը, իսկ թուրմն օգնում մաշկային հիվանդությունների և կոկորդի հիվանդություների ժամանակ:

Դեղատնային երիցուկն ունի սպազմալիտիկ, հակաբորբոքային, հակասեպտիկ, փքահան, քրտնաբեր և ամոքող հատկություններ:
Դեղատնային երիցուկի ծաղիկների թուրմն օգտագործում են փորլուծության և մարսողական խնդիրների, աղիքների ջղակծկումների ժամանակ, նորածինների մոտ փորացավի դեպքում: Թուրմը լավացնում է ախորժակը և մարսողությունը, հանգստացնում ստամոքսի լորձաթաղանթը (օգտակար է բարձ ստամոքսահյութի թթվայնության դեպքում), ունի փքահան հատկություններ:

Տառային արտահայտություններ

1. Տառային արտահայտության տեսքով գրի՛ առեք գործողությունների
հետևյալ հաջորդականությունը.

ա) a թիվը բազմապատկել 4-ով և արտադրյալին գումարել 6,
a x 4+6
բ) y թվից հանել 11 և տարբերությանը գումարել z թիվը,
(y-11) + z

գ) 10-ը բաժանել a թվին և քանորդին գումարել 15-ի և b թվի արտադրյալը,
10:a +15xb
դ) m թվին գումարել 5 և գումարը բազմապատկել n թվով:

(m+5).n

2. Դիցուք, տրված է a թիվy: Կազմեք տառային արտահայտություն և գրի՛ առեք.

ա) այդ թվի կրկնապատիկը,

ax2=2a
բ) այդ թվի կեսը,
a:2=a/2
գ) այդ թվի երկու երրորդը,
a . 2/3=2/3 a
դ) այդ թվից հինգով մեծ թիվը,
a+5
ե) այդ թվից 10-ով փոքր թիվը:
a-10

3. Կատարե՛ք հաշվումները, եթե a = 3.

ա) 3 ⋅ a + 386=395
բ) 27 ։ a + 96 ։ a=41
գ) (17 – a) ⋅ 3=42
դ) (6 ⋅ a + 3) ⋅ a=63
ե) (78 ։ a + 99 ։ a) ⋅ 5=295

զ) a ⋅ 2 + a ⋅ 3 + a ⋅ 4=27

4. Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը, եթե a = 7, b = 5.

ա) 3 ⋅ a + 5 ⋅ b=46
բ) 10 ⋅ (a + b) ։ 3=40

գ) (a – b) ⋅ 4 + a ⋅ b=43
դ) 95 ։ b + 49 ։ a=26

ե) (a – 7) ⋅ 8 + (b – 5) ⋅ 4=0
զ) (a – 7) ⋅ (b – 5)=0

5. Գրե՛ք մեկի հատկությունները՝ օգտագործելով տառային նշանակում­ներ։

1xa=a
a:1=a

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

6. Տրված պատկերի S մակերեսը հաշվելու համար կազմեք տառային
արտահայտություն.

ա)
s = a .a

բ)
axb

գ)
a.(b-d) + cd 

դ)

a.d+b.c

ե)

d x c-a x b

զ) (c + b) . b – d . ec

Առաջադրանքներ

1. Առանձնացրո՛ւ և դեմ դիմաց գրի՛ր հականիշ դարձվածքները:

Աչքը կուշտ, քթի տակ, խելքից հեռու, Աստծու գառ, աչքի փուշ, յոթ սարից այն կողմ, աչքը ծակ, աչքի լույս, խելքին մոտ, Աստծու կրակ:

Աչքը կուշը – Աչքը ծակ;

Քթի տակ – յոթ սարից այն կողմ;

Խելքից հեռու – խելքին մոտ;

Աստծու գառ – Աստծու կրակ;

աչքի փուշ – աչքի լույս;

 

2. Բացատրի՛ր դարձվածքները և գրի՛ր ո՞ր ստեղծագործություններից են առաջացել:

Անբան Հուռի, քաջ Նազար, ձախորդ Փանոս, շուն ու կատու դառնալ, կոտրած տաշտակի առաջ կանգնել:

Անբան Հուռի – ծույլ Հուռին ՛՛ Անբան Հուռին՛՛ հեքիաթից

քաջ Նազար – համարձակ, հերոս Նազար՛՛ Քաջ-Նազար՛՛ հեքիաթից

շուն ու կատու դառնալ – թշնամի դառնալ՛՛ Շուն ու Կատու՛՛ հեքիաթից

կոտրած տաշտակի առաջ կանգնել – Բռնած գործերի մեջ լրիվ ձախողվել՛՛ Ոսկե ձկնիկ՛՛ հեքիաթից;0

Ոստրեն և մուկը

1. Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր մգեցված բառերը: 

ոստրե –  Ծովային ուտելի անատամ:

խրճիթ – Հողածածկ կտուրով գյուղական հասարակ փոքրիկ տուն;

կործանում –  Կործանել, կործանվել;

ջղաձիգ – Նյարդանյանալ;

զննել – Քննել, դիտել, հետազոտել:

գործը գլուխ բերել – Գործը կատարել;

ոգեշնչվում – Ոգեշնչել, ոգեշնչվել:

բարձրաձայն –  Բարձր ձայնով;

1. Ո՞րն է առակի ասելիքը, խորհուրդը:

Առակի ասելիքն է, որ պոս պոչողը ինքն է մեջը ընկնում; Մուկն ուզեց վատություն անել ոստրին, բայց ինքը պատժվեց;